Działalność pośredników kredytowych jest związana z przestrzeganiem licznych przepisów prawa. Trzeba pamiętać nie tylko o zasadach dotyczących wykonywania zawodu, ale też o zobowiązaniach wobec Komisji Nadzoru Finansowego. Ktoś, kto chce zacząć karierę w pośrednictwie kredytów konsumenckich powinien wiedzieć: czym jest rejestr pośredników finansowych, jak uzyskać do niego wpis i czy w ogóle jest to obowiązkowe.
Spis treści:
- Co to jest rejestr pośredników kredytowych?
- Jak wpisać się do II działu rejestru?
- Zastrzeżenia prawne
- Jakie skutki niesie ze sobą wpisanie do rejestru?
- Wpis do rejestru a interesy konsumenta
Co to jest rejestr pośredników kredytowych?
Jest to baza danych w formie spisu firm i osób, które spełniają wymogi definicyjne i prawne stawiane wobec pośrednika kredytowego. Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) prowadzi dwa takie rejestry. Jeden wiąże się z pośrednictwem kredytu konsumenckiego, drugi – hipotecznego. Na stronie internetowej komisji można bez problemu przejrzeć dane wpisanych podmiotów. Są tam informacje takie jak:
- nazwa firmy,
- imię i nazwisko właściciela,
- NIP,
- adres.
Podstawą prawną istnienia obu rejestrów oraz zasad ich prowadzenia jest ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. 2011 Nr 126 poz. 715) i ustawa z dnia 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami. KNF wyszczególniła II dział rejestru dla pośredników kredytu konsumenckiego na mocy art. 59ab pierwszej z tych ustaw.
Jak wpisać się do Działu II Rejestru?
Przede wszystkim należy wypełnić wniosek. Można go pobrać ze strony KNF. Trzeba podać informacje, które później będą powszechnie dostępne w rejestrze oraz udostępnić dane kontaktowe, a także wpisać, kto jest pełnomocnikiem wnioskującego. Znajduje się tam również wyszczególnienie podstawy prawnej i klauzula informacyjna. Na koniec nie można zapomnieć o tym, aby wymienić wszystkie załączniki, które będą składane wraz z wnioskiem.
Po wypełnieniu wniosku należy przygotować: odpis poświadczenia prowadzenia działalności gospodarczej – z Krajowego Rejestru Sądowego albo z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej; dokument dowodu opłaty za wpis; zaświadczenie o niekaralności wnioskującego pobrane z elektronicznego systemu z Krajowego Rejestru Karnego; jeżeli podmiot jest osobą prawną albo spółką bez osobowości prawnej – listę członków zarządu lub wspólników; jeżeli ustanowiono pełnomocnika do występowania przed KNF – pełnomocnictwo na piśmie oraz potwierdzenie uiszczenia opłaty od pełnomocnictwa.
Opłata za wpis wynosi 600 złotych, a w przypadku, kiedy pośrednik składa wniosek o zmianę wpisu, bądź o usunięcie z rejestru, musi zapłacić 200 złotych. Dobrze jest dokonać wpłaty wcześniej i zachować dowód z jej wykonania. Opłacenie wpisu jest warunkiem koniecznym, aby znaleźć się w II dziale rejestru pośredników kredytowych. Komisja rozpatrzy wniosek w ciągu 14 dni od daty jego złożenia.
Zastrzeżenia prawne
Procedura wygląda tak samo w przypadku osób fizycznych jak i osób prawnych. Jeżeli wnioskujący posiada własną działalność gospodarczą to musi wykazać, że nigdy nie został skazany prawomocnym wyrokiem sądu za fałszerstwo, przestępstwa skarbowe, naruszające cudzie mienie, przeciwko obrotowi gospodarczemu i obrotowi pieniędzmi lub papierami wartościowymi. To samo muszą uczynić wspólnicy spółki, która nie posiada osobowości prawnej oraz prezesi i pozostali członkowie zarządu.
KNF może wpisać podmiot do rejestru tylko jeden raz. Niektórzy pośrednicy finansowi mogą reprezentować interesy wielu instytucji. Mowa tu na przykład o takiej sytuacji, kiedy pośrednik przedstawia różnym klientom różne oferty paru banków czy też firm pożyczkowych. Rozległość współpracy wcale się tu nie liczy. Wpis jest ważny zarówno przy działalności na podstawie jednej jak i kilku umów.
Jakie skutki niesie ze sobą wpisanie do rejestru?
Figurowanie w Dziale II Rejestru Pośredników Kredytowych daje prawo do prowadzenia działalności zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim. Jeżeli jakiś podmiot zajmuje się pośrednictwem wbrew przepisom ustawy grozi mu 500 000 złotych grzywny i nawet 2 lata więzienia. Jednocześnie pośrednicy kredytu konsumenckiego nie mogą być kontrolowani przez KNF co do tego, czy ich działania nie idą w sprzeczności z prawem. Komisja nie może też ich oceniać pod kątem zgodności z ustawowymi wymaganiami. Wpis oznacza jedynie, że wnioskujący spełnił warunki, niezbędne do uznania go za pełnoprawnego pośrednika kredytu konsumenckiego. Jeżeli zaś wykonuje on czynności w sposób podejrzany i istnieją realne przesłanki do udowodnienia tych podejrzeń, prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów może wydać tak zwane ostrzeżenie konsumenckie, które będzie dostępne na stronie internetowej Urzędu.
Obowiązek rejestracji nie dotyczy podmiotu, który nie ma dochodów pochodzących z pośrednictwa. Jeśli działalność pasuje do definicji, określonej w art. 5 pkt 3 ustawy o kredycie konsumenckim (przygotowywanie umów o kredyt, przedstawienie klientowi oferty i zawarcie umowy) wówczas rejestr nie jest konieczny. Kluczowe jest tu wykazanie braku korzyści majątkowych. Jeżeli pośrednik zatrudnia doradców finansowych czy też specjalistów sprzedażowych, którzy stricte zajmują się czynnościami w zakresie pośrednictwa, osoby te również nie są rejestrowane.
Wpis do rejestru a interesy konsumenta
W rzeczywistości II dział rejestru pośredników kredytowych jest jedynie listą zweryfikowanych podmiotów, które mogą prowadzić działalność zgodnie z prawem. KNF nie może nawet żądać od nich dostarczania bieżących informacji o jakichkolwiek zmianach, dotyczących na przykład składu zarządu spółki. Pomimo tego, że zarejestrowane osoby i firmy muszą wykazać swoją niekaralność przed dokonaniem wpisu, konsument nie musi być w stu procentach pewny co do ich uczciwości. Sam wpis nie jest zatem poświadczeniem rzetelnego i wykonywanego zgodnie z prawem pośrednictwa w przyszłości. O tym musi świadczyć dobra praktyka oraz pozytywna opinia budowana wśród klientów, działanie na podstawie licznych rekomendacji klientów.
Wpis do II działu rejestru daje pośrednikowi pewność, że nie spadną na niego dotkliwe kary, gdyż wykonał swój ustawowy obowiązek. Przy procedurze składania wniosku trzeba być bardzo dokładnym w podawaniu danych oraz nie wolno zapomnieć o wszystkich załącznikach. Czasami warto skorzystać z pomocy pełnomocnika, aby mieć pewność, że KNF nie odrzuci wniosku już na samym początku z powodu nieprawidłowego wypełnienia.